Avokado: Besinsel Değerleri ve Türkiye'deki Yetiştiriciliği
20-09-2023
18:19
Avokado, zengin besin içeriği ve sağlıklı yağlarıyla öne çıkan bir meyvedir. 1911 yılından beri ticari olarak yetiştirilen avokado, günümüzde farklı ülkelerde önemli bir tarımsal ürün olarak kabul edilir. Bu meyvenin yetişebilmesi için dünya genelinde subtropikal ve tropikal bölgeler en uygun ekosistemleri sunar. İklimsel sınırlar çöl koşullarından tropikal dağlık alanlara ve serin, sisli bölgelere kadar uzanır. Avokado dünya çapında yaklaşık 500 farklı çeşide sahiptir.
Türkiye'deki Avokado Türleri
Türkiye'de ticari avokado yetiştiriciliği 1970'li yıllarda başlamıştır. O dönemde "Fuerte", "Hass", "Bacon" ve "Zutano" türleri Türkiye'ye getirilmiştir. Bu türler Antalya, Muğla ve Dalaman, Mersin ve Alanya, Adana, Hatay ve İskenderun gibi bölgelerin ekolojik koşullarında yetiştirilmeye başlanmıştır. Günümüzde Türkiye'de yaygın olarak 7 farklı avokado türü yetiştirilmekte ve bu sayının artırılması ile yıl boyunca hasat imkanı sağlamak için çalışmalar devam etmektedir.
Türkiye'de yetiştirilen avokado türleri şunlardır.
Fuerte: İspanyolca "güçlü" anlamına gelen bu tür, B tipi bir avokadodur ve -4 dereceye kadar dayanabilir. Yaprakları anason kokusundadır, dış yüzeyi pürüzlü ve kalındır. Kasım ve nisan aylarında hasat edilir.
Bacon: 1954 yılında James Bacon tarafından bulunan bu tür, B tipi bir avokadodur ve -5 dereceye kadar dayanabilir. Anason kokulu yapraklara sahiptir ve kasım ile ocak aylarında hasat edilir.
Ettinger: İsrail kökenli bir tür olan Ettinger, B tipi avokado türleri arasında yer alır ve -6 dereceye kadar dayanabilir. Ekim ve aralık aylarında hasat edilir.
Zutano: 1926 yılında keşfedilen Zutano, B tipi bir avokadodur ve -4 dereceye kadar dayanabilir. İnce ve pürüzsüz dış yüzeye sahiptir ve ağustos ile eylül aylarında hasat edilir.
Hass: Dış yüzeyi sert ve pütürlü olan Hass türü avokado, A tipi bir türdür ve -1 dereceye kadar dayanabilir. Şubat ile haziran dönemlerinde hasat edilir.
Wurtz: Yarı bodur ve yayılarak büyüyen bir tür olan Wurtz, A tipi bir avokadodur. Şubat ile mayıs aylarında hasat edilir.
Pinkerton: Meyve eti oranı yüksek olan Pinkerton, yapraklarında anason kokusu taşımaz. Ocak ile nisan aylarında hasat edilir.
Türkiye'de avokado yetiştiriciliği için 1990-2004 yılları arasında ekolojik adaptasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda 42 farklı avokado çeşidi üzerine farklı veriler elde edilmiştir. Uzmanlar, yukarıdaki türlerin Türkiye'de başarılı bir şekilde yetiştirilebileceğini tavsiye etmektedir